Pieter Jongejans
werkgroepsecretaris
Het Rijk wil de waterkwaliteit in het Volkerak-Zoommeer en de Grevelingen verbeteren en West-Nederland beter beschermen tegen overstromingen. Onderzocht is welke maatregelen in het Volkerak-Zoommeer en de Grevelingen hiervoor nodig zijn. De resultaten van dit onderzoek worden vastgelegd in een Rijksstructuurvisie. De minister van Infrastructuur en Milieu besluit hier binnenkort over. Voorafgaand hieraan zijn de milieugevolgen onderzocht in een milieueffectrapport. De minister heeft de Commissie gevraagd het rapport te toetsen.
Hoofdpunten uit het advies
Tweede aanvulling op het milieueffectrapport
In januari 2017 is naar aanleiding van het toetsingsadvies van de Commissie een nieuwe aanvulling op het milieueffectrapport en de Passende beoordeling opgesteld. De samenvatting van de aanvulling is beschikbaar via de documentenlijst op deze pagina. Deze gehele aanvulling is te vinden op https://www.zwdelta.nl/publicaties-rijksstructuurvisie-grevelingen-en-volkerak-zoommeer.
De Commissie heeft geen advies uitgebracht over deze tweede aanvulling.
Toetsingadvies over de aanvulling op het milieueffectrapport
Het nieuwe rapport gaat nu uitgebreid in op de huidige toestand van de natuur en de effecten van de geplande maatregelen (namelijk het terugbrengen van eb en vloed in de Grevelingen en het zout maken van het Volkerak-Zoommeer).
Uit het rapport blijkt dat sommige negatieve gevolgen voor de huidige natuur groter zijn dan eerder verwacht en dat de positieve gevolgen van het terugbrengen van eb en vloed in de Grevelingen en zout maken van het Volkerak-Zoommeer nog onzeker zijn. De Commissie constateert dat sommige negatieve effecten in het nieuwe rapport mogelijk zijn onderschat. Ook landelijke natuurdoelstellingen voor enkele soorten komen in gevaar, bijvoorbeeld voor kustbroedvogels (bijvoorbeeld Strandplevier, grote stern en dwergstern) in de Grevelingen.
De Commissie adviseert daarom eerst nader te onderzoeken welke maatregelen nodig zijn om natuurschade tegen te gaan en daarmee negatieve gevolgen voor de natuurdoelstellingen te voorkomen en daarna pas een besluit over de structuurvisie te nemen.
Toetsingsadvies
De Commissie vindt het milieueffectrapport prettig leesbaar en goed gestructureerd. Het rapport gaat uitgebreid in op de huidige waterkwaliteit in zowel de Grevelingen als in het Volkerak-Zoommeer en hoe deze kan worden verbeterd. Uit het rapport blijkt dat waterberging op de Grevelingen kan bijdragen aan de bescherming tegen overstromingen in West-Nederland. Er wordt echter niet gekozen voor waterberging. In het kader van het Deltaprogramma zullen elders maatregelen getroffen worden.
De Commissie vindt dat het rapport de huidige toestand van de natuur en de ontwikkelingen in de gebieden niet goed beschrijft. Er is geen gebruik gemaakt van (deels beschikbare) kwantitatieve informatie. Ook is nog onduidelijk hoe de maatregelen (zoals het terugbrengen van eb en vloed in de Grevelingen en het zout maken van het Volkerak-Zoommeer) de natuur in de toekomst (positief, maar ook negatief) beïnvloeden.
De Commissie adviseert het rapport aan te vullen voordat een besluit over de Rijksstructuurvisie wordt genomen. Het ministerie heeft laten weten het milieueffectrapport aan te vullen en deze aanvullende informatie door de Commissie te laten toetsen. Deze aanvulling wordt naar verwachting in het voorjaar van 2016 getoetst door de Commissie.
Tussentijds toetsingsadvies
De lange geschiedenis van de planvorming voor het Grevelingenmeer, het Krammer-Volkerak en het Zoommeer maakt dat er al diverse onderzoeken en studies zijn gedaan zoals de MIRT-verkenning Grevelingen en planstudies waterkwaliteit en waterberging Volkerak-Zoommeer. Deze studies zijn in het concept-MER samengevoegd en op onderdelen aangevuld met onderzoeken en expert judgement. Het concept-MER kent een duidelijke structuur, geeft een goed overzicht van de plannen en is prettig leesbaar. Mede door de complexiteit van het voornemen en de veelheid aan onderliggende studies is het concept-MER echter nog niet op alle punten goed zelfstandig leesbaar en acht de Commissie op een aantal onderwerpen een diepgaandere analyse essentieel om het milieubelang in de besluitvorming over deze Rijksstructuurvisie volwaardig te kunnen betrekken.
Geschiedenis project
Eerdere adviezen van de Commissie over dit project of onderdelen: