Sjoerd Harkema
werkgroepsecretaris
Gilze Rijen is sinds 1995 de helikopterbasis van Defensie. De ministerraad wil de defensieluchthaven Gilze-Rijen uitbreiden. Gilze-Rijen is de thuisbasis voor de defensiehelikopters Apaches, Chinooks en Cougars. In de directe omgeving van de basis vinden de trainings- en oefenvluchten plaats. De uitbreiding maakt ruimte voor helikopters van elders, een squadron Joint Strike Fighters (maximaal 6 mnd/jr) en militaire drones. Ook verruimt het de openingstijden voor militaire en burgerluchtvaart. Het nieuwe luchthavenbesluit legt de regels over geluidhinder en veiligheid van de uitbreiding vast. Voordat de staatssecretaris van Defensie en de minister van Infrastructuur en Waterstaat besluiten, zijn de milieugevolgen onderzocht in een milieueffectrapport.
Hoofdpunten uit het advies
Voorlopig toetsingsadvies
Uit het rapport blijkt dat op dit moment vooral helikopters hinder in de omgeving veroorzaken, het gaat om ongeveer 20.000 ernstig gehinderden. Door de uitbreiding neemt het aantal ernstig gehinderden toe naar 45.000. Veel informatie over de luchthaven is niet beschikbaar voor de Commissie m.e.r. Daardoor zijn conclusies over geluidhinder en veiligheid door de Commissie niet goed te toetsen. Bovendien is niet in te schatten in hoeverre activiteiten met minder hinder dan wel veiliger voor de omgeving uitgevoerd kunnen worden. De Commissie adviseert daarom het rapport te laten aanpassen. Hiermee kunnen de staatsecretaris en de minister de toekomstige regels rondom de luchthaven beter onderbouwen en wordt duidelijk welke woningen voor geluidsanering in aanmerking komen. Het ministerie van Defensie heeft laten weten het rapport aan te passen en opnieuw aan de Commissie voor te leggen.
Advies reikwijdte en detailniveau
De luchthaven wordt hoofdzakelijk gebruikt voor (oefen-)vluchten met defensiehelikopters. Het rapport moet de milieugevolgen van dit dagelijkse gebruik — nu en in de toekomst — in beeld brengen. De bijdrage van rattle noise van Chinook helikopters aan de geluidbelasting moet zichtbaar worden gemaakt.
Verder wordt in het besluit vastgelegd dat de luchthaven incidenteel beschikbaar moet zijn voor defensietoestellen die elders gestationeerd zijn. Een voorbeeld zijn de jachtvliegtuigen die de luchthavens in Volkel en Leeuwarden als thuisbasis hebben. Het rapport moet laten zien wat deze reservefuncties toevoegen aan de milieugevolgen van de luchthaven. Alle informatie tezamen moet het mogelijk maken om de claims van enerzijds de luchthaven en anderzijds de omliggende gemeenten op de beschikbare ruimte tegen elkaar af te wegen.