3167. Omgevingsplan buitengebied Rijssen-Holten

De gemeente Rijssen-Holten werkt aan een omgevingsplan voor het buitengebied. In het plan wil zij de huidige hoge kwaliteit van het landschap en de natuur behouden en tegelijkertijd ruimte bieden voor de ontwikkeling van agrarische bedrijven en recreatie. Voordat de gemeenteraad besluit over het omgevingsplan zijn de milieugevolgen onderzocht in een milieueffectrapport. Bekijk de video bij dit project

Procedure en adviezen

Opmerkingen bij de advisering

Toetsingsadvies en de aanvulling daarop
De aanvulling op het rapport laat nog niet zien hoe de gemeente haar duurzame energieambities kan en wil realiseren, en wat de gevolgen zijn voor het landschap en de natuur. Mogelijk worden hierdoor ook agrarische en/of recreatieve ontwikkelmogelijkheden beperkt. Inzicht hierin is nu al nodig aldus de Commissie, omdat uiterlijk medio 2021 de regionale energiestrategie moet worden vastgesteld.
Op de beschermde natuurgebieden in de omgeving, zoals de Sallandse Heuvelrug en De Borkeld, komt nu al meer stikstof neer dan goed is voor dieren en planten. Ook is de stikstofneerslag de laatste jaren verder toegenomen. De aanvulling op het rapport bevat geen analyse wat de invloed is van het gemeentelijk beleid, en welke mogelijkheden er zijn om een verdere toename van de stikstofneerslag te voorkomen, of de stikstofneerslag te verminderen. 
De Commissie adviseert de nog ontbrekende informatie aan te vullen en daarna pas een besluit te nemen over het omgevingsplan. 

Toetsingsadvies
Op basis van een voorlopig oordeel is de advisering van de Commissie tijdelijk opgeschort om de initiatiefnemer de gelegenheid te geven aanvullende informatie aan te leveren. Zodra de ontbrekende informatie beschikbaar is, wordt de toetsing vervolgd. 

Voorlopig toetsingsadvies over het aangepaste milieueffectrapport
Het rapport laat nog niet zien hoe de gemeente haar ambities op het gebied van gezondheidsbevordering, energietransitie en circulaire landbouw wil realiseren en welke gevolgen dit heeft voor landschap en natuur. Mogelijk worden hierdoor ook agrarische en/of recreatieve ontwikkelmogelijkheden beperkt. Inzicht hierin maakt het omgevingsplan transparanter en meer voorspelbaar voor initiatiefnemers en andere belanghebbenden, aldus de Commissie.
Op de beschermde natuurgebieden in de omgeving, zoals de Sallandse Heuvelrug en De Borkeld, komt nu al meer stikstof neer dan goed is voor dieren en planten. Ook is de stikstofdepositie de laatste paar jaar nog toegenomen. Omdat het milieueffectrapport onduidelijk is over hoe de stikstofdepositie is berekend is nu ook nog onduidelijk hoeveel extra depositie er door het plan zal zijn.
De Commissie adviseert het milieueffectrapport aan te vullen en daarna pas een besluit te nemen over het omgevingsplan. De gemeente Rijssen-Holten heeft laten weten dit advies over te nemen. 

Voorlopig toetsingsadvies
In het milieueffectrapport ontbreekt informatie over de ontwikkelmogelijkheden voor agrarische bedrijven in relatie tot de stikstofdepositie op nabijgelegen beschermde natuurgebieden, en de effecten van toerisme en recreatie op verstoringsgevoelige natuur. Ook de gevolgen van activiteiten in het buitengebied voor de luchtkwaliteit, geurhinder en geluidhinder zijn niet gepresenteerd. De ambities en maatregelen voor de energietransitie, het klimaatbestendig maken van het buitengebied en voor gezondheidsbevordering ontbreken eveneens. Voor de gemeente zijn dit echter belangrijke uitdagingen met waarschijnlijk grote ruimtelijke gevolgen. Om goed afgewogen keuzes te kunnen maken over de inrichting van het buitengebied is dit relevante informatie voor het milieueffectrapport. Ook is het denkbaar dat niet alle ambities tegelijkertijd realiseerbaar zijn en daarin keuzes noodzakelijk zijn. Zo kan het plaatsen van windturbines en de aanleg van zonneweides op gespannen voet staan met de landschappelijke ambities van de gemeente. Een meer integrale aanpak van de diverse ambities en de wijze waarop de gemeente deze wil realiseren, ziet de Commissie als belangrijk uitgangspunt voor het omgevingsplan.
De Commissie adviseert het milieueffectrapport aan te vullen en daarna pas een besluit te nemen over het omgevingsplan. De gemeente Rijssen-Holten heeft laten weten dit advies over te nemen. 

Tussentijds advies
De Commissie constateert dat nog geen integrale visie bestaat waar de gewenste ambities en doelen voor de omgevingskwaliteit in de gemeente uit kunnen worden afgeleid. De in het rapport genoemde ambities beperken zich tot bestaand beleid. De Commissie adviseert om ook ambities voor energietransitie, gezondheid en klimaatbestendigheid te formuleren. Hier liggen voor de gemeente nog belangrijke uitdagingen met naar verwachting ook grote ruimtelijke gevolgen. Zonder deze aspecten mee te nemen, kunnen kansen worden gemist om ambities op deze aspecten te koppelen aan bestaande ambities voor het buitengebied. Ook is denkbaar dat niet alle ambities tegelijkertijd realiseerbaar zijn en nog keuzes voorliggen. Zo kan het oprichten van windturbines en de aanleg van zonneweides op gespannen voet staan met de landschappelijke ambities van de gemeente.
De Commissie adviseert de gemeente dit tussentijds advies te betrekken bij de verdere uitwerking van het milieueffectrapport voor het omgevingsplan.

Advies reikwijdte en detailniveau
De Commissie adviseert in het rapport de ambities van de gemeente concreet te maken, waaronder haar ambities voor het versterken van de landschappelijke en natuurkwaliteit, duurzaamheid en gezonde leefomgeving. Door te variëren in de hardheid van de regels die aan nieuwe ontwikkelingen worden meegegeven kan onderzocht worden op welke wijze de ambities het beste bereikt worden. Denk aan het voorkomen van teveel luchtverontreiniging uit agrarische bedrijven (geuroverlast en schade aan kwetsbare natuur) en het verstoren van natuurgebieden door toerisme. Met een monitoringsprogramma kan getoetst worden of de ambities daadwerkelijk gehaald worden.

Betrokken partijen

Samenstelling van de laatste werkgroep

Voorzitter: ir. Harry Webers
Werkgroepsecretaris: dr. Geert Draaijers

Initiatiefnemer en Bevoegd gezag

Overige gegevens

Gebied: Nederland, provincie Overijssel

Bijgewerkt op: 19 jan 2021