ECLI:NL:RVS:2012:BY7311

Conclusies voor de m.e.r. praktijk

• Ook voor kleine plannen kan een Passende beoordeling nodig zijn.
• Als een Passende beoordeling voor een plan moet worden gemaakt, kan de bestuursrechter ambtshalve erop wijzen dat ook een plan-MER moet worden gemaakt.
• Het ontbreken van een Passende beoordeling kan niet via een bestuurlijke lus worden gerepareerd.

Casus

Op 31 mei 2012 heeft de gemeenteraad van Breda het bestemmingsplan “Ulvenhout, Hertespoor” vastgesteld, dat voorziet in de bouw van 28 woningen. De Voortoets Hertespoor is tijdens het beroep als nader stuk ingediend.
Ten aanzien van Natura 2000 voeren appellanten aan dat een Passende beoordeling had moeten worden gemaakt omdat het plan een verstorend effect kan hebben op het Natura 2000-gebied Ulvenhoutse bos. Uit de quick scan natuurwaarden en de second opinion met betrekking tot effecten op de natuur volgt dat negatieve verstorende effecten niet kunnen worden uitgesloten.
Volgens de gemeenteraad blijkt uit de alsnog verrichte Voortoets Hertespoor dat significant verstorende effecten als gevolg van het plan op het Natura 2000-gebied zijn uit te sluiten.

Overwegingen van de bestuursrechter
De Afdeling overweegt dat op grond van art. 19j, tweede lid, Nbw een Passende beoordeling moet worden gemaakt voor plannen die significante gevolgen kunnen hebben op een Natura 2000-gebied. Ambtshalve overweegt de Afdeling dat ook een MER moet worden gemaakt als een Passende beoordeling op grond van art. 19j, tweede lid, Nbw moet worden gemaakt (art. 7.2a, eerste lid, Wm).
Uit de quick scan volgt dat in het natuurgebied een bijzondere waterhuishouding aanwezig is die doorslaggevend is voor het behoud en de ontwikkeling van het Ulvenhoutse bos. Volgens de quick scan is aanvullend onderzoek nodig. In de voortoets staat dat de hydrologische invloed van de verharding door de bouw van de woningen beperkt is tot maximaal 100 meter in het Natura 2000-gebied. Doordat met het project lokaal de verharding toeneemt, veroorzaakt dit lokaal een mogelijk versterkt effect op de grondwaterstand. In de voortoets wordt geconcludeerd dat de verharding door Hertespoor relatief beperkt is en het niet aannemelijk is dat dit effect invloed heeft verder dan 100 meter in het Natura 2000-gebied waar zich geen beschermde habitattypen bevinden.
Volgens de Afdeling volgt uit de quickscan dat significante negatieve gevolgen voor het Natura 2000-gebied niet kunnen worden uitgesloten. Deze mogelijke gevolgen hebben betrekking op de kwetsbare waterhuishouding in het gebied. Anders dan de raad meent, volgt dit volgens de Afdeling ook uit de voortoets. Daarbij is van belang dat uit de voortoets volgt dat negatieve hydrologische effecten in de rand van het gebied niet zijn uit te sluiten. Dit klemt te meer nu de instandhoudingsdoelstellingen van het Natura 2000-gebied zien op een uitbreiding van de oppervlakte en verbetering van de kwaliteit van het habitattype beekbegeleidende bos. Daarom had een Passende beoordeling moeten worden opgesteld waarin mogelijke mitigerende maatregelen kunnen worden onderzocht.
Omdat de gemeenteraad ten onrechte geen Passende beoordeling is uitgevoerd, is het plan in strijd met art. 19j, eerste en tweede lid, vastgesteld.

Uitspraak
De Afdeling verklaart het beroep gegrond en vernietigt het besluit. De Afdeling ziet geen aanleiding om de bestuurlijke lus toe te passen, gelet op de aard van het gebrek en het stadium in de procedure waarin een Passende beoordeling moet zijn opgesteld.

NB Op 27 augustus 2014, zaaknr. 201310592/1/R3, heeft Afdeling hier wederom over geoordeeld; Naar aanleiding van de uitspraak van de Afdeling heeft de gemeenteraad alsnog een voortoets opgesteld. Volgens de Afdeling is echter niet uitgesloten dat het plan (zonder mitigerende maatregelen) significante gevolgen kan hebben, en dat dus een Passende beoordeling vereist is. De Afdeling vernietigt het besluit tot vaststelling van het plan en draagt de gemeenteraad op binen 26 weken met inachtneming van de uitspraak een nieuw besluit te nemen.

NB Een soortgelijke uitspraak m.b.t. de realisatie van 14 woningen betreft Bestemmingsplan "Landgoed De Utrecht", zaaknr. 201405299/1/R3 d.d. 22-7-2015.

Op 14 december 2015 heeft er een voorlopige voorziening, zaaknr. 201507847/2/R6, m.b.t. het bestemmingsplan Hertespoor gespeeld.