ECLI:NL:RVS:2022:1494

Conclusies voor de mer praktijk

• Een ander dan de aanvrager van de omgevingsvergunning kan belanghebbende zijn bij het m.e.r.-beoordelingsbesluit, mits hij los van de omgevingsvergunning rechtstreeks in zijn belang wordt getroffen door dat m.e.r.-beoordelingsbesluit.
• Het hangt van de omstandigheden van het geval af of sprake is van een afvalstof. Verwezen wordt naar de eerdere uitspraak van de Afdeling van 1 september 2021, ECLI:NL:RVS:2021:1939.
• Onbehandeld hout kan een afvalstof zijn. Als de initiatiefnemer aantoont dat onbehandeld hout nuttig wordt toegepast, is geen sprake van een afvalstof.
• Om te bepalen of de drempelwaarde uit kolom 2 van categorie 18.4 van onderdeel C van de bijlage bij het Besluit m.e.r. wordt overschreden, moet worden gekeken naar de hoeveelheid die wordt gebruikt voor de activiteit zoals omschreven in kolom 1. Daarbij tellen met elkaar samenhangende processen in het productieproces mee. Als het drogen van houtchips noodzakelijk is voor het vergassen van de houtchips en daadwerkelijk onderdeel uitmaakt van het productieproces (van dezelfde installatie), moet worden uitgegaan van het gewicht van de houtchips die de inrichting binnenkomen en niet van het lagere gewicht na droging.

Casus

OOC wil, binnen de bestaande inrichting van OOC Terminal 2 in Oss, nieuwe activiteiten ontplooien. Het gaat om een installatie voor mestbewerking en een aangepaste biomassavergassingsinstallatie. Hiervoor wil zij onder meer een omgevingsvergunning aanvragen. OOC heeft daarom bij het college van gedeputeerde staten van Noord-Brabant een m.e.r.- aanmeldnotitie ingediend. Op 17 december 2019 heeft het college besluit genomen waaruit blijkt dat OOC een milieueffectrapport moet maken voor de voorgenomen nieuwe activiteiten. Het college stelt zich op het standpunt dat de biomassavergassingsinstallatie een installatie is bestemd voor de verbranding of chemische behandeling van niet-gevaarlijke afvalstoffen als bedoeld in categorie 18.4 van onderdeel C van de bijlage bij het Besluit milieueffectrapport (hierna: Besluit m.e.r.) waarbij de capaciteit van de installatie meer dan 100 ton per dag is. Voor de biomassavergassingsinstallatie geldt dus een directe m.e.r.-plicht. De mestbewerkingsinstallatie valt onder categorie 18.1 van onderdeel D van de bijlage bij het Besluit m.e.r. en is dus m.e.r.-beoordelingsplichtig. Omdat die activiteit volgens het college belangrijke nadelige gevolgen voor het milieu kan hebben, heeft het college besloten dat ook daarom een milieueffectrapport moet worden gemaakt.
OOC is het niet eens met het besluit van het college. Ze heeft bezwaar gemaakt en vervolgens beroep ingesteld. Ook Mineralen Afzet Coöperatie Elsendorp (hierna: MACE) heeft bezwaar gemaakt en beroep ingesteld. OOC en MACE vinden dat er geen reden is om een milieueffectrapport te maken, omdat de houtsnippers die in de installatie worden verwerkt geen afvalstof zijn, en omdat geen sprake is van chemische behandeling.
Het college heeft het bezwaar van MACE niet-ontvankelijk verklaard, omdat MACE niet rechtstreeks in haar belang wordt getroffen door het m.e.r.-beoordelingsbesluit.

Overwegingen van de bestuursrechter
Ontvankelijkheid MACE
Uit artikel 6:3 van de Awb volgt dat tegen het m.e.r.-beoordelingsbesluit slechts bezwaar of beroep openstaat voor de belanghebbende die los van de omgevingsvergunning rechtstreeks in zijn belang wordt getroffen door het m.e.r.-beoordelingsbesluit. Dit is in ieder geval de beoogde toekomstige aanvrager van die omgevingsvergunning. Aan die persoon wordt namelijk de verplichting opgelegd om een milieueffectrapport op te stellen. OOC is degene die de aanvraag voor de omgevingsvergunning zal indienen. Dit neemt niet weg dat MACE mogelijk ook op zou kunnen komen tegen het m.e.r.-beoordelingsbesluit. Daarvoor is wel vereist dat zij aangeeft hoe zij rechtstreeks in haar belang wordt getroffen. Aangezien MACE onvoldoende motiveert waarom zij rechtstreeks in haar belang wordt getroffen, faalt haar betoog.

M.e.r.-plichtige activiteit
Beoordeeld moet worden of de beoogde biomassavergassingsinstallatie een activiteit is als bedoeld in categorie 18.4 van onderdeel C van de bijlage bij het Besluit m.e.r. De eerste vraag is dan of sprake is van een niet-gevaarlijke afvalstof. OOC betoogt dat geen sprake is van een afvalstof, maar van onbehandeld hout. OOC kan nog niet zeggen waar het hout allemaal vandaan zal komen. Zij denkt dat het zal gaan om hout uit bosbouw maar ook hout afkomstig van industrie. In alle gevallen gaat het niet om hout dat een speciale afvalbehandeling moet ondergaan. 
De Afdeling overweegt dat het begrip afvalstof moet worden uitgelegd aan de hand van het toetsingskader dat is af te leiden uit jurisprudentie van het Europese Hof. De volgende omstandigheden zijn een aanwijzing dat sprake is van een afvalstof:

• Het gedrag van de houder: de stof is een last waarvan hij "zich wil ontdoen", bijvoorbeeld omdat de stof voor hem geen nut meer heeft.
• Maatschappelijke druk of een wettelijke verplichting: de houder wil zich om die reden ontdoen van een stof.