Een RES is meestal plan-m.e.r.-plichtig

Nieuwsbericht | 19 april 2022

De RES’en 2.0 die de regio’s gaan opstellen onder de Omgevingswet zijn meestal programma’s en dan dus ook plan-m.e.r.-plichtig. Dat volgt uit het advies van de werkgroep RES en plan-m.e.r. aan de minister van EZK en de minister voor VRO. Aanleiding om dit uit te zoeken waren Tweede Kamervragen eind 2021 van de fractie van Volt.

Concreet is sprake van plan-m.e.r. plicht voor de RES 2.0 als:

  • De RES kaderstellend is voor een m.e.r.-plichtig of m.e.r.-beoordelingsplichtig besluit.
  • Er een passende beoordeling voor de gevolgen op een Natura 2000-gebied moet worden gemaakt.
  • Als de RES het kader vormt voor besluitvorming over andere projecten die aanzienlijke milieueffecten kunnen hebben.

Wat levert een milieueffectrapport bij een RES concreet op?
Tijdens de pilot RES 1.0 zijn verschillende milieueffectrapporten bij de Commissie m.e.r. langs geweest om te toetsen. Uit de pilot bleek de meerwaarde van een milieueffectrapport bij een RES.
Ook de werkgroep RES en plan-m.e.r. zette de voordelen in haar advies op een rij:

  1. Alle milieueffecten komen systematisch, transparant en objectief in beeld, en het publiek is er vroegtijdig bij betrokken.
  2. Op regionaal schaalniveau wordt de impact van (strategische) keuzes voor het opwekken van de duurzame energie op de leefomgeving, natuur en het landschap duidelijk.
  3. Door verschillende opties te onderzoeken wordt duidelijk waar de minste mensen hinder ondervinden of waar de minste impact is op natuur/biodiversiteit en (provinciale) landschap. Deze thema’s stoppen niet bij de gemeentegrenzen.
  4. Regionaal onderzoek kan laten zien dat er voorwaarden nodig zijn bij gemeenten om negatieve (cumulatieve) impact op de natuur en landschap te voorkomen.
  5. Tot slot wordt duidelijk of maatregelen of andere inpassing nodig is om de juridische haalbaarheid/doelbereik van alle plannen te waarborgen. Bijvoorbeeld de impact op vogels of vleermuizen. Zo loop je geen vertraging op in de uitvoering.

Milieueffectrapportage als onderdeel van nieuwe bestuurscultuur 
‘De tijdsinvestering voor milieueffectrapportage win je terug in de loop van het traject. En als dat niet zo is, dan was het voornemen misschien toch minder goed. Milieueffectrapportage moet onderdeel zijn van de nieuwe cultuur van het Nederlandse openbaar bestuur’, aldus Jan Jacob van Dijk, voorzitter van de werkgroep RES en plan-m.e.r.

De voorzitter adviseert om ook voor andere thematische plannen en programma’s, denk aan de stikstofproblematiek en woningbouwopgave, naar de plan-m.e.r.-plicht te kijken. Hij zegt ook dat doorontwikkeling van plan-m.e.r. als instrument aanbeveling verdient. Hij pleit voor een meer integrale aanpak, waarbij de burger meer betrokken wordt en er naast milieueffecten ook meer naar gezondheids-, leefbaarheids- en sociale aspecten wordt gekeken.

De Commissie m.e.r. adviseert al regelmatig over deze thema’s in milieueffectrapporten. Advisering over de plan-milieueffectrapporten bij de RES 2.0 door de Commissie is een verplicht onderdeel van het proces.

Verder lezen